Wykonywanie prac budowlanych nawet na niewielkich wysokościach wymaga zastosowania rusztowania. Znacznie przyspiesza to i ułatwia wykonanie prac, jest także bezpieczniejsze niż praca na drabinie. Na dużych budowach stosowane są nowoczesne rusztowania aluminiowe, które mogą być montowane nawet na kilkanaście metrów wysokości. Rusztowania takie zapewniają pracownikom całkowite bezpieczeństwo pod warunkiem przestrzegania zasad BHP. Nie zawsze jednak potrzebne są tak duże konstrukcje. Przy ograniczonym zakresie prac budowlanych wystarczające może okazać się rusztowanie warszawskie.
Rusztowanie warszawskie – budowa
Jeszcze kilka lat temu rusztowanie warszawskie było najczęściej stosowanym typem rusztowania. Obecnie zostało ono wyparte przez znacznie nowocześniejsze konstrukcje rusztowań systemowych. Nadal jednak jest niezastąpione przy wykonywaniu prac na małych wysokościach lub we wnętrzu budynku. Rusztowania można bez problemu wynająć na dowolny okres, wybierając firmy takie jak https://www.ekspres-rusztowania.pl/
Rusztowanie warszawskie ma konstrukcję modułową. Co to oznacza? To znaczy, że każdy element rusztowania można łączyć z kolejnym i w ten sposób rozbudowywać konstrukcję zarówno na wysokość, jak i na długość. Ilość łączonych elementów może być dowolna, ograniczeniem są jedynie obowiązujące przepisy.
Pojedyncza sztuka rusztowania warszawskiego składa się z dwóch rur pionowych o wysokości ok. 80 cm, które połączone są dwoma poziomymi rurami stalowymi o długości 150 cm. Dodatkowo sztywność konstrukcji wzmocniona jest rurą pionową przyspawaną w połowie połączeń poziomych. Taki moduł złożony z pięciu rur waży ok. 10 kg, a więc jest lekki i może go udźwignąć jedna osoba. Poszczególne elementy łączy się na zasadzie czop – tuleja. Takie połączenie sprawia, że do montażu rusztowania nie są potrzebne żadne narzędzie. Nie ma także możliwości popełnienia błędów montażowych. Dostępne są także ramki o mniejszych wymiarach, to tzw. półramki wielkości 80 cm na 80 cm.
To właśnie łatwość i szybkość montażu decyduje o przewadze rusztowania warszawskiego na innymi systemami. Wystarczy dwie osoby, by ustawić rusztowanie złożone z kilkunastu modułów. Na modułach powinien być umieszczony podest metalowy zapewniający bezpieczeństwo pracownikom. W rzeczywistości jednak podesty na rusztowaniach warszawskich wykonywane są z desek. Niestety taka konstrukcja nie do końca jest stabilna i nie gwarantuje bezpieczeństwa pracowników. Zgodnie z przepisami podesty z desek są niedopuszczalne.
Dodatkowe zabezpieczenia
Prace na rusztowaniu muszą zapewnić pracownikom bezpieczeństwo. Poszczególne podesty powinny być zabezpieczone barierkami ochronnymi, a do wchodzenia na wyższe poziomy należy zamontować specjalne drabinki. Nie wolno wchodzić i schodzić po ramach rusztowania. Robotnicy pracujący na wysokościach muszą bezwzględnie używać kasków ochronnych. Nieprzestrzeganie tych zasad w razie wypadku powoduje konsekwencje karne i brak podstaw do wypłacenia odszkodowania. Za bezpieczeństwo i przestrzeganie zasad BHP odpowiada kierownik budowy.
Rusztowanie warszawskie – zastosowanie
Ze względu na niewielkie wymiary i ciężar poszczególnych modułów, rusztowanie typu warszawskiego ma zastosowanie przede wszystkim na niewielkich budowach. Doskonale sprawdzi się przy wykonywaniu prac murarskich i tynkarskich w domu jednorodzinnym. Znacznie ułatwi pracę montażystom stolarki budowlanej, malarzom i spawaczom. Możliwość montowania nawet niewielkich zestawów rusztowania pozwala na wykorzystanie go podczas prac wykończeniowych prowadzonych wewnątrz budynku. Wpłynie to na skrócenie czasu wykonania robót oraz obniży koszty.
Rusztowanie warszawskie – przepisy
Niestety większość rusztowań warszawskich oferowanych przez producentów nie posiada atestów i certyfikatów jakości, co ze względów bezpieczeństwa ogranicza ich zastosowanie. Zastrzeżenia budzą przede wszystkim podesty. Powinny być wykonane z materiałów odpornych na działanie czynników atmosferycznych i trwale połączone z ramą rusztowania. Niestety najczęściej stosuje się luźne deski oparte na ramach, które stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia pracowników.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami rusztowanie warszawskie wolnostojące nie może być wyższe niż na 5 m. W przypadku wyższych konstrukcji wymagane jest zakotwiczenie rusztowania do ściany, które ma wzmocnić jego stabilność i zwiększyć bezpieczeństwo. Mimo tych dodatkowych warunków wysokość rusztowania warszawskiego nie może przekroczyć 8 m. To znacznie ogranicza możliwości jego zastosowania na większych budowach.
Ze względów bezpieczeństwa rusztowanie warszawskie musi być stabilnie posadowione. Absolutnie nie można do tego używać podkładek z desek czy cegły. Dopuszczalne są natomiast podstawki śrubowe (za pomocą śrub trwale mocowane są z podłożem) lub koła z hamulcem. To drugie rozwiązanie pozwala na przekształcenie rusztowania warszawskiego w rusztowanie jezdne, które znacznie ułatwia i przyśpiesza wykonanie prac budowlanych. Warunkiem jest równe podłoże.
Montaż rusztowania warszawskiego
Chociaż montaż rusztowania warszawskiego nie jest skomplikowany i może być bez problemu wykonany przez jedną lub dwie osoby, to jednak obowiązujące przepisy nadają pewne ograniczenia.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z 2001 r. osoby montujące rusztowania muszą mieć ukończone odpowiednie szkolenie oraz zdany egzamin. Potwierdzeniem jest świadectwo oraz odpowiedni wpis w książce operatora. Dodatkowo osoby te powinny mieć aktualne zaświadczenie lekarskie potwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na wysokości.
Po zamontowaniu rusztowania, ale przed jego dopuszczeniem do użytkowania, rusztowanie musi odebrać kierownik budowy lub inna osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia. Odpowiedni wpis musi znaleźć się w dzienniku budowy. Dopiero po spełnieniu tych formalności, pracownicy mogą zacząć użytkować rusztowanie.
Cena rusztowania warszawskiego
Obok łatwego montażu, to niska cena jest największą zaletą rusztowania warszawskiego. W zależności od producenta, cena brutto jednej ramki waha się od 50 do 80 zł. Na cenę wpływ ma również sposób wykończenia konstrukcji. Elementy malowane są droższe, ale za to zabezpieczone są przed działaniem warunków atmosferycznych i korozją. Ich żywotność jest znacznie dłuższa.
Podesty montowane na modułach powinny być perforowane i powleczone powłoką antypoślizgową, ochroni to pracowników przed poślizgnięciem i ewentualnym upadkiem. Cena brutto podestu na jeden moduł wynosi ok. 100 zł. I tu chyba trzeba szukać przyczyny zastępowania podestów zwykłymi deskami. Praktyka taka jest niedopuszczalna i niezgodna z przepisami BHP. Na szczęście stosowana jest coraz rzadziej, najczęściej przy wykonywaniu niewielkich prac remontowych.
Elementy rusztowania warszawskiego oferują wszystkie markety budowlane typu Castorama, Obi, Leroy Merlin. Można kupić je także w sklepach internetowych oferujących materiały budowlane.
Zakup rusztowania warszawskiego do realizacji jednej inwestycji lub przeprowadzenia remontu jest nieopłacalny z punktu widzenia ekonomicznego. Na czas wykonywania prac murarskich i tynkarskich bardziej opłacalny jest wynajem rusztowania. Koszty wynajmu uzależnione są od czasu jego trwania. Im dłużej trwa, tym stawka dzienna jest niższa.
Wymiary i ciężar rusztowania warszawskiego sprawiają, że do jego transportu nie jest potrzebny duży samochód, wystarczy zwykłe auto dostawcze.
Nowoczesne rusztowania
Popularność rusztowań warszawskich stopniowa spada. Wpływ na to mają ograniczenia wysokościowe oraz brak certyfikatów bezpieczeństwa.
Firmy realizujące duże inwestycje budowlane coraz częściej korzystają z nowoczesnych rusztowań systemowych wykonanych z elementów stalowych lub aluminiowych. Te pierwsze odporne są na silne podmuchy wiatru, ale znacznie cięższe. Te drugie odznaczają się lekkością, ale w zależności od warunków trzeba je czasami obciążać.
Rusztowania systemowe
Niewątpliwą zaletą tych rusztowań jest możliwość uzyskania dużych wysokości, nawet do 30 m. Do wysokości 13 m nie wymagają kotwiczenia. Sztywność i stabilność konstrukcji uzyskuje się dzięki stężeniom pionowym i ukośnym. Z konstrukcją rusztowania łączone są za pomocą uchwytów sworzniowo-zapadkowych. Taki sposób łączenia znacznie skraca czas montażu i przyśpiesza wykonanie prac. Rusztowania systemowe stosowane są szczególnie tam, gdzie prace budowlane wymagają podestów różnej szerokości. Rusztowanie może być montowane wyłącznie przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia oraz narzędzia do skręcania. Przed dopuszczeniem do użytkowania rusztowanie wymaga odbioru technicznego przez kierownika budowy.
Każde rusztowanie budowlane musi być zabezpieczone siatką, która zwiększa bezpieczeństwo oraz zabezpiecza narzędzia i materiały budowlane przed przypadkowym spadnięciem.
Rusztowania jezdne
To specjalny rodzaj rusztowania systemowego, który ma zastosowanie przede wszystkim tam, gdzie prace wymagają częstego przemieszczania rusztowania. Dzięki zamontowanym kołom nie trzeba rusztowania co chwila montować i rozbierać. Koła muszą być wyposażone w hamulce z możliwością blokady. Zabezpieczy to rusztowanie przed przypadkowym przemieszczeniem. W zasadzie rusztowanie jezdne powinno być stosowane na podłożu idealnie równym. Zastosowanie kół samonastawnych pozwala jednak na niwelowanie niewielkich różnic podłoża. Dzięki temu rusztowanie zachowuje położenie poziome.
Rusztowania jezdne szczególnie przydatne są przy wykonywaniu prac remontowych w halach produkcyjnych, przy remontach różnego rodzaju instalacji i urządzeń przemysłowych oraz wykonywaniu prac konserwatorskich.
Niezależnie od wybranego rodzaju, rusztowania stosowane przy wykonywaniu prac w budownictwie są konstrukcjami bardzo prostymi, które umożliwiają wykonywanie prac na różnych wysokościach. Ich zastosowanie znacznie skraca czas realizacji inwestycji i zmniejsza jej koszty.
Praca na rusztowaniach wymaga jednak bezwzględnego przestrzegania zasad bezpieczeństwa. Według raportu Państwowej Inspekcji Pracy 50% wypadków w budownictwie związanych jest z pracą na wysokości.