Należyte wykonanie instalacji wodnej/centralnego ogrzewania ma znaczący wpływ na jej funkcjonowanie. Sposób prowadzenia rur decyduje o jej bezawaryjności, wytrzymałości i wysokiej wydajności działania. Jak rozprowadzać rury po budynku i czego przy tym przestrzegać?
Prowadzenie rur instalacji wodnej i grzewczej – informacje ogólne
Do prowadzenia instalacji wodnej i grzewczej używa się stalowych rur z ocynkiem, rur ze stali nierdzewnej, z miedzi oraz tworzyw sztucznych (PVC, PP, PB, PE-X). Oczywiście materiałów nie wolno ze sobą mieszać – całą sieć wykonuje się w jednym jego rodzaju.
Rury z wodą należy kłaść poniżej instalacji gazowej i kabli elektrycznych, przy czym przewód rozprowadzający ciepłą wodę powinien znaleźć się powyżej przewodu z zimną. Trasa prowadzenia rur powinna być jak najkrótsza i w miarę możliwości pozbawiona załamań.
Zaleca się, by rury układać równolegle lub prostopadle do ścian i stropów, wystrzegając się częstego wiercenia przez ściany. Jeżeli jednak wykonanie przegród jest konieczne, to trzeba pamiętać, by przechodzące przez nie rury zabezpieczyć tuleją. Co ważne, umieszczone w tulejach rury nie mogą posiadać w tych miejscach żadnych łączeń.
Elementy rurociągu można prowadzić natynkowo, w bruzdach ściennych, w szlichcie podłogi lub w szachtach i kanałach ściennych. Metody można ze sobą łączyć i stosować zależnie od potrzeb oraz warunków konstrukcyjnych w budynku. Ważne też, żeby dobrać odpowiednie średnice rur wraz z osprzętem, by uzyskać bezszumowe działanie instalacji.
Z jakich elementów składa się instalacja wodna i centralnego ogrzewania?
W każdej instalacji wodnej i centralnego ogrzewania muszą się znaleźć poziomy, czyli przewody rozdzielcze, piony (przewody pionowe) oraz odgałęzienia/rozprowadzenia do kaloryferów. Przewody rozdzielcze połączone są z pionami doprowadzającymi wodę na kolejne piętra budynku. Natomiast od pionów biegną odgałęzienia do miejsc poboru wody przez urządzenia AGD i sanitarne oraz przewody rozprowadzające, do których podłącza się grzejniki.
Oczywiście w każdej instalacji, gdzie nośnikiem jest woda, powinny znaleźć się zawory odcinające i spustowe umożliwiające chwilowe „odłączenie” danego odcinka rurociągu od reszty sieci na czas napraw, przeglądów lub prac konserwacyjnych. Tego typu armaturę najlepiej zamontować na poziomych przewodach rozdzielaczowych.
Rozprowadzanie instalacji wodnej/centralnego ogrzewania
Rozprowadzać rury po budynku można na trzy sposoby: w systemie trójnikowym, rozdzielaczowym i jednorurowym, przy czym przeważnie stosuje się system rozdzielaczowy. Czym charakteryzuje się każdy z nich?
W systemie trójnikowym przewody ułożone są szeregowo, co oznacza, że od każdego pionu prowadzi się poziomy przewód, z którego odchodzą kolejne podejścia do kaloryferów i punktów poboru wody. Do rozprowadzenia podejść od przewodów głównych służą trójniki mosiężne i czwórniki mosiężne. Rury układa się wzdłuż ścian, w bruzdach ściennych, w podłodze lub za listwami maskującymi. Rury prowadzone po ścianach umieszcza się w peszlu, a te przechodzące przez przegrody dodatkowo w tulejach ochronnych, o czym wspominaliśmy już wcześniej.
Natomiast w systemie rozdzielaczowym na każdej kondygnacji wykonuje się rozdzielacz (połączony bezpośrednio z przewodem głównym) i od niego prowadzi przewody w miejsca poboru wody i montażu grzejników. Do każdego miejsca przyłącza biegnie para przewodów (zasilający i powrotny) wykonanych z jednego odcinka giętkiej rury. Elementów nie łączy się ze sobą, co całkowicie eliminuje konieczność stosowania złączek instalacyjnych.
Rury układa się w wylewce najkrótszą trasą i układa w tulejach ochronnych. System jest często praktykowany ze względu na mniejszy zakres prac i krótszy czas ich realizacji. Jego zaletą jest także małą ilość połączeń, co znacznie obniża ryzyko powstania nieszczelności i ewentualnych przecieków oraz łatwość odłączenia od instalacji i wymiany uszkodzonych sprzętów/kaloryferów.
System jednorurowy stosuje się tylko w instalacjach centralnego ogrzewania, z małą ilością podpiętych do niego grzejników. System polega na prowadzeniu od pionu lub rury zasilającej jednego przewodu do każdego kaloryfera, przy czym rura powrotna jednego grzejnika pełni funkcję zasilającej dla kolejnego. Niestety ten typ prowadzenia rur cechuje niska wydajność, co automatycznie przekłada się na wyższe koszty ogrzewania.